Biwakowanie w górach pod namiotem

Nocowanie pod namiotem w górach to świetny sposób na spędzanie nocy podczas wędrówek. Pozwala na kontakt z przyrodą, ruszenie na szlak skoro świt, a czasami jest to jedyna opcja nocowania na niektórych szlakach. Dzięki noszeniu własnego domu na plechach, stajemy się niezależni od infrastruktury turystycznej, możemy planować dogodniejsze odcinki dzienne, czy iść spać tam, gdzie akurat nam się spodoba. Ale jak bezpiecznie i wygodnie nocować w namiocie?

Nadeszła wiosna, czyli okres z coraz wyższą temperaturą. Dla wielu osób właśnie teraz zaczyna się sezon turystyczny, który kojarzą ze schroniskami, pensjonatami i kwaterami prywatnymi. Ale nie jest to jedyna możliwość. Istnieje również coś takiego jak namiot. I właśnie o noclegach w nim będę pisał w tym wpisie. Jako, że ma być to wpis dla każdego, będzie dotyczył ciepłych pór roku: wiosna, lato, jesień. Wiadomo, czasem i latem jest przymrozek, ale jakieś założenie trzeba mieć. U mnie jest nim brak śniegu.

Dlaczego nie?
Wiele osób chciałoby pojechać pod namiot, ale ma różne obawy. Najczęściej powtarzanymi powodami jest: niewygodnie, zimno, niebezpiecznie, dzikie zwierzęta.

A ja twierdzę, że nie można się zrażać już na starcie. Najważniejsze jest nastawienie! Nie raz spędzając noc w mało komfortowych warunkach, kładłem się z myślą „będzie ok.” i tak było, mimo niewygód. Ale taki ogólnik, nikogo nie przekona. Więc może coś konkretniejszego.

Niewygoda: Znasz powiedzenie „Jak sobie pościelesz tak się wyśpisz”? No właśnie. Najważniejsze w biwaku jest dobre przygotowanie, na które warto poświęcić trochę czasu. A o jakie dokładnie przygotowanie chodzi, dowiesz się dalej.

Zimno: W mieście też jest zimno, ale się odpowiednio ubieramy i jest ok. No tak, ale nie śpimy po ławkach w parku – przeważnie ;) W biwakach najważniejszy jest śpiwór, a w odpowiednim śpiworze na pewno się wyśpimy :)

Niebezpiecznie: Często spotykam się z pytaniami, czy nie boję się napadu, kradzieży. Odpowiadam krótko: nie. Wiadomo, różne sytuacje się zdarzają, ale pomyślcie, biwaki w górach zazwyczaj są z dala od miast, namiot rozkładamy wieczorem, zwijamy rano. O tej porze przypadkowi ludzie w górach to rzadkość. A jak już kogoś spotkamy, to przeważnie jest to też inny turysta plecakowy, a nie jakiś „podejrzany typ”. Czym bliżej miejscowości rozłożymy namiot, tym większa szansa na spotkanie „lokalsów”. Z tego samego powodu, lepiej nie mówić obcym, gdzie planujemy biwaki. Po co niepotrzebnie ryzykować?

Dzikie zwierzęta: Zdarzają się, ale trzeba pamiętać, że one przeważnie też boją się ludzi i starają się ich unikać. Ja podczas swoich noclegów w namiocie, tylko raz miałem spotkanie ze zwierzętami – śpiąc w namiocie podczas wędrówki przez České středohoří, przy krawędzi lasu i pola uprawnego, obudziły mnie dziki, które żerowały dookoła mojego namiotu, trącając odciągi. Cóż, była to długa i pełna wrażeń noc, ale siedziałem spokojnie w środku, więc dziki zostawiły mnie w spokoju ;) Po fakcie doszedłem do wniosku, że przyczyną odwiedzin było właśnie to pole, które przyciągnęło dziki. Łatwość znalezienia jedzenia kusi. Właśnie z tego powodu nie powinno się trzymać otwartego, pachnącego jedzenia w namiocie. Zwłaszcza w rejonach, w których występują niedźwiedzie. Takie odwiedziny mogą być już mniej przyjemne. Jednak nie demonizujmy, niedźwiedzie też nie chodzą całymi nocami w poszukiwaniu ludzi i spotkania z nimi są bardzo rzadkie.


Namiot
Najważniejszą rzeczą podczas biwaku jest namiot. Nie będę tutaj rozpisywał się o zaletach i wadach konkretnych modeli, napisze kilka ogólnych wskazówek, które warto wziąć pod uwagę przy wyborze modelu dla siebie.

Bardzo istotna jest waga. Piszę o biwakowaniu w górach, więc ten namiot będziemy musieli ze sobą przynieść. Wiadomo, czym namiot większy, tym wygodniejszy, ale też cięższy. Trzeba znaleźć jakiś kompromis, który udźwigniemy ;)

Konstrukcja namiotu. Generalnie można powiedzieć, że są namioty typu igloo – samonośne i tunelowe – nie stoją samodzielnie. Bardziej uniwersalne i popularne są typowe igloo, czyli namioty z krzyżującymi się pałąkami, które stoją nawet bez wbicia nawet jednego odciągu. Przydatne jest to w miejscach, gdzie ciężko wbić szpilki – piasek, twarda ziemia, skała. Namioty tunelowe do poprawnego rozbicia muszą być porządnie umocowane odciągami, co nie zawsze jest możliwe.

Wodoodporność. Deszcz pada również nocami, więc trzeba się przed nim chronić. Przyjmuje się, że wystarczającą wartością jest już 3000 mm słupa wody dla tropiku, a wyższa wartość 5000 dla podłogi.  Bardzo ważnym szczegółem są podklejone szwy. Niby drobnostka, ale jaka przydatna.

Śpiwór
Myślę, że na sezon wiosna-jesień wystarczający powinien być śpiwór z komfortem 0°C, a nawet trochę powyżej. Sam używam śpiwora Cumulus LiteLine 300 z temp. komf. 4°C, Kasia Volven Polaris z komf. 6°C. Ale z doświadczenia wiem, że te śpiwory dla nas wystarczają nawet na lekki minus. Nie może to być na pewno schroniskowy śpiwór z komfortem 15°C, bo najpewniej zmarzniemy nawet w środku lata. No chyba, że pojedziemy gdzieś, gdzie jest ciepło, albo trafimy na gorący okres lata i będziemy mieli po prawie 30°C nawet w nocy. Ale to jest raczej wyjątek, nie reguła.

Mata
Trzeba na czymś spać i lepiej, żeby nie były to kamienie. Do tego celu możemy użyć tradycyjnej karimaty, maty samopompującej, czy cienkiej alumaty. Wszystko zależy od okoliczności, wygody jaką chcemy osiągnąć oraz ciężaru, jaki chcemy nieść. Generalizując, najwygodniejsza jest mata samopompująca, najlżejsza zaś alumata. W drugą stronę działa to odwrotnie i tak najwięcej waży samopompa, a najmniej wygodna jest alumata.


Miejsce pod namiot
No dobra, starczy tej około biwakowej tematyki, przejdźmy do czegoś konkretnego, a mianowicie wyboru miejsca na namiot. Mając namiot, możemy przerwać wędrówkę praktycznie w dowolnym miejscu, ale mimo tego, warto robić to z głową. Idealnie jest, gdy niedaleko namiotu płynie woda. Dzięki temu nie musimy nosić jej cały dzień, a wieczorem żałować sobie herbaty, czy żywic się tylko suchym chlebem.

Samo miejsce pod namiot, również powinno spełniać kilka warunków. Być płaskie, równe, nie być zagłębieniem terenu. Ma to wpływ na wygodę snu jak i komfort. Na płaskim terenie wyśpimy się dużo lepiej niż na pochyłym zboczu. Kto nie wierzy, niech spróbuje ;) Jeżeli już musimy rozłożyć się na nierównym miejscu, lepiej będzie jeśli położymy się zgodnie ze spadkiem terenu – nogi niżej, głowa wyżej. Dla mnie ten wariant jest najwygodniejszy, chociaż znam ludzi, którzy uważają, że lepiej mieć głowę niżej. A czemu lepiej unikać zagłębień terenu? W trakcie suchej nocy, nie będzie to przeszkodą, problem pojawi się dopiero podczas deszczu, gdy obudzimy się kałuży. Skutki łatwe do przewidzenia.

Warto unikać miejsc nadmiernie odsłoniętych, bo tam mocno wieje wiatr. Ja akurat często biwakuję na przełęczach czy szczytach, bo lubię oglądać wschody słońca i nie musieć wstawać jeszcze wcześniej, by je zobaczyć. Wolę już wiatr ;)


Rozkładanie namiotu
Niby czynność prosta, ale i na tym etapie warto stosować kilka czynności, które uczynią nasz biwak przyjemniejszym. Podstawową rzeczą jest posprzątanie miejsca pod namiot! Nawet jeśli pada, warto poświęcić trochę czasu na uprzątnięcie placu pod nasz tymczasowy dom. I nie chodzi tu nawet o przedziurawienie podłogi, bo we współczesnych namiotach nawet szyszka czy kamień nie ma łatwego zadania w tej kwestii. Za to nasze plecy będą odczuwać nawet mały kamień. Wiadomo, dużo zależy od maty, jakiej używamy, ale i tak warto poświęcić kilka minut na usunięcie patyków, szyszek i kamieni z miejsca, gdzie planujemy spać. 

Często rozbijamy się w lesie. W takim przypadku warto spojrzeć… w górę. Tak, nie pomyliłem się. Chodzi o suche gałęzie, które w przypadku mocnego wiatru mogą spaść na domek. Żywe również spadają, ale tego już nie przewidzimy. Sam miałem raz przygodę, gdzie podczas nocnej wichury złamała się gałąź i spadła na przedsionek namiotu. Na szczęście namiot przetrwał bez szwanku.

Jeśli już jesteśmy przy wietrze, to namiot najlepiej rozłożyć w taki sposób, żeby wiatr nie wiał nam prosto w wejście. Niektóre namioty mają swoją konstrukcję częściowo przystosowaną do lepszego wytrzymywania wiatru – bardziej pochyła ścianka, trójkąt „rozbijający” wiatr. Warto ustawić namiot w taki sposób, żeby wiatr nie wiał prosto w dużą, pionową ścianę, bo zadziała jak żagiel. Gdy wiatr będzie napotykał na swojej drodze łagodny trójkąt, rozbije się i my nie odczujemy tego aż tak bardzo.


Porady biwakowicza
Wiemy już co i jak rozłożyć. Wystarczy to, by się wyspać, ale biwak może być przecież wygodniejszy. Oto kilka moich wskazówek, które na pewno nie zaszkodzą ;)

Kondensacja pary wodnej podczas spania. Człowiek jak śpi, to oddycha. A jak oddycha, to prócz dwutlenku węgla wydycha również wilgoć. Śpiąc w zamkniętym namiocie, wilgoć osadzi się na ściankach tropiku, czyniąc nasz dom dosyć wilgotnym. Dużo zależy od samej konstrukcji namiotu, ale obowiązkowo(!) wieczorem trzeba otworzyć wywietrzniki. Nie ma tłumaczeń, że przecież na dworze jest zimno, a tu fajnie ciepło, bo „nachuchaliśmy”. Otwieramy i już. Osobiście bardzo często zostawiam nawet częściowo niedomkniętą sypialnię, żeby cyrkulacja powietrza była jeszcze lepsza.

Gotować najlepiej przed namiotem, jeśli już będziemy musieli z konieczności gotować w przedsionku, to należy pamiętać o wentylacji. Nie polecam zapinać szczelnie tropiku, żeby „nie wiało”. Bo przy spalaniu tlenu jakby mniej się robi ;) Dodatkowo parująca woda zwiększa wilgotność w namiocie, a o tym pisałem powyżej. Trzeba też uważać na kuchenkę, a dokładniej jej płomień. Namioty co prawdą są niepalne, więc nie spłoniemy żywcem w naszym schronieniu, ale topią się bardzo łatwo - co osobiście sprawdzałem ;)

Ogniska najlepiej palić w pewnej odległości od namiotu, w taki sposób, żeby wiatr nie nawiewał dymu na namiot. O ile dym nie wyrządzi szkody – uwędzimy tylko śpiwór – to ewentualne iskry mogą zrobić nam dziury w tropiku. A to będzie już zauważalną szkodą.

Podczas biwaku pilnujemy porządku. Śmieci zabieramy ze sobą, nie zostawiamy zbędnych nam papierków, ani nie palimy plastików. Dbanie o środowisko zależy również od nas. No i dobre wychowanie nakazuje posprzątać po sobie. Poza tym, sami chcemy spać w czystych miejscach, więc też takie zostawiajmy.


Na zakończenie
Wiadomo, że nie wyczerpałem tematu, można powiedzieć, że go tylko poruszyłem. Ale nie było moim celem pisać kompendium wiedzy – od tego są książki. To miał być taki poradnik dla początkujących.

Mam nadzieję, że powyższe informacje będą pomocne. Jeżeli pierwszy biwak jeszcze przed Tobą, życzę powodzenia, oby nocleg był jak najprzyjemniejszy :) Jak masz już trochę noclegów w namiocie za sobą, to mam nadzieję, że udało Ci się znaleźć coś ciekawego.


Jeżeli z czymś się nie zgadzasz, masz inne zdanie, albo pytanie – pisz śmiało! Komentarze są pod spodem i tylko czekają abyś coś napisał, chociażby, że wpis był ciekawy :)

---

Lubię wiedzieć, że moje wpisy są przydatne, albo chociaż miło się je czytało ;) Dlatego każdy komentarz cieszy (nawet krótki).

Zawsze możesz też postawic kawkę :)